Rijswijk als voorbeeldstad in onderzoek van TNO en kennispartners naar toekomstige warmtenetten

In Rijswijk ligt het kenniscentrum voor geothermie: Rijswijk Centre for Sustainable Geo-energy (RCSG). Geothermie wordt ook wel aardwarmte genoemd en kan worden gebruikt om huizen en bedrijven te verwarmen. Samen met TNO, één van de bij het RCSG betrokken organisaties, gaat de gemeente Rijswijk een onderzoekstudie doen naar de ontwikkeling van een innovatieve manier van het ontwikkelen van warmtenetten. Wethouder Jeffrey Keus en namens TNO, directeur Geologische Dienst Nederland Tirza van Daalen hebben hiervoor een samenwerkingsovereenkomst ondertekend.

Dit bericht is afkomstig van gemeente Rijswijk

De samenwerkende partijen, naast TNO ook partijen zoals Kadans (eigenaar van voormalig Shell gebouw), Haagse aardwarmte (eigenaar van de vergunning om naar aardwarmte te boren), het staatbedrijf Energiebeheer Nederland (deelnemer in RSCG en als partner betrokken bij de geothermiebron) en kennispartner Enertrans, gaan onderzoeken op welke wijze een toekomstbestendig warmtenet is te ontwikkelen. Daarin wordt met veel meer zaken rekening gehouden dan bij de huidige ontwikkeling van warmtenetten in Nederland. Zo wordt ook rekening gehouden met plannen van bijvoorbeeld woningcorporaties, gevolgen van isolatie, de ontwikkeling van geothermie, WarmtelinQ, andere mogelijke bronnen, temperatuurvraag en aanbod. Onderzoek naar de potentie van alternatieve warmtebronnen zoals aardwarmte, als een alternatief voor fossiele brandstoffen zoals aardgas, is een belangrijke stap in de warmtetransitie. Het probleem van de ontwikkeling van duurzame bronnen, zoals ook aardwarmte, is dat deze pas betaalbaar zijn als er veel woningen tegelijkertijd worden aangesloten. Maar in de praktijk kost het heel veel tijd om woningen aan te sluiten op een warmtenet. Daarnaast kent de ontwikkeling van zo’n warmtenet grote onzekerheden.

Die moeten vooraf grotendeels weggenomen zijn om te komen tot investeringsbeslissingen.

Toekomstige warmtevraag en aanbod

Dit dynamisch groeimodel voor productie, distributie, levering en organisatie van duurzame warmte in de gebouwde omgeving hangt nauw samen met een nieuwe manier voor ontwerp van toekomstbestendige warmtenetten. Het GROW project moet leiden tot een ontwerp van een warmtenet dat duurzaam, flexibel en betaalbaar is en invulling kan geven aan de toekomstige vraag en aanbod van warmte in Rijswijk.

Rijswijk geldt in dit onderzoek als voorbeeld casus voor andere gemeenten met vergelijkbare plannen in Nederland. Wethouder Keus: “Het onderzoek gaat dus om warmtenetten van de toekomst, terwijl de plannen voor het overschakelen van fossiele brandstof naar duurzame warmtebronnen op dit moment nog in de maak zijn. Daarom is het zaak in de ontwerpen nu al rekening te houden met de complexe balans tussen aanbod en afname van warmte. Hoewel er vraag en aanbod is, maar door onzekerheden komen warmteprojecten niet op gang. Een klassiek kip-ei probleem. Met dit onderzoek proberen we dit te doorbreken.

Maar bijvoorbeeld ook met hoe grootschalige regionale netwerken en lokale initiatieven van bewoners, VvE’s of woningcorporaties slim verbonden kunnen worden. Ik ben trots dat we als Rijswijk aan dit voor Nederland betekenisvolle onderzoek een bijdrage kunnen leveren. En het past bij onze eigen doelstellingen: overschakelen naar duurzame energie doen we stap voor stap én samen, waarbij de haalbaarheid en betaalbaarheid voorop staan. Warmtenetten kosten bij de aanleg veel geld. Door deze slimmer te ontwikkelen is veel geld te besparen.“

Inzicht in diverse warmtebronnen

De samenwerking met de deelnemende (kennis)partijen levert voor de gemeente Rijswijk veel inzicht op in de realisatie van een haalbaar warmtenet gevoed vanuit diverse warmtebronnen, waaronder geothermie en WarmtelinQ. Het onderzoek loopt tot medio 2022.